De huidige regeling kan tot ongewenste situaties leiden, zoals bleek uit een vonnis van de rechtbank Amsterdam van oktober 2011. De rechters lieten toen de regels voor meerdaadse samenloop buiten toepassing omdat anders te weinig ruimte zou overblijven voor een passende straf. Hierdoor konden zij een verdachte van ernstige zedendelicten tot tien jaar gevangenisstraf veroordelen. Het wetsvoorstel sluit hierbij aan.
De strafrechter krijgt de mogelijkheid om een verdachte die in één zaak voor meerdere misdrijven terecht staat, zwaarder te straffen. Doel is de huidige regels van de zogeheten meerdaadse samenloop in strafzaken aan te scherpen en criminele carrières steviger aan te pakken. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie waarmee de ministerraad heeft ingestemd. De regeling vloeit voort uit het regeerakkoord.
Als een verdachte meerdere misdrijven heeft begaan en daarvoor terechtstaat, legt de rechter voor het totaal één straf op. De wet stelt daaraan een maximum. De rechter kijkt naar het hoogste strafmaximum van de delicten en kan daar - nu nog - een derde bij optellen. De nieuwe regeling vergroot dat naar de helft. Het kabinet wil het feit dat meerdere misdrijven zijn gepleegd zwaarder laten wegen en in het hogere strafmaximum tot uitdrukking brengen.
De verhoging van het strafmaximum is vooral wenselijk in gevallen van ongelijktijdige berechting. Daarvan is sprake als een verdachte na één of meer veroordelingen wordt berecht voor een ernstig misdrijf dat vóór die veroordelingen is begaan. Volgens de huidige regels moet de rechter dan rekening houden met alle voorgaande veroordelingen. Hierdoor is de strafruimte voor het ‘oude‘ delict beperkt en kan de rechter soms niet de straf opleggen die hij zou willen. Het wetsvoorstel biedt daarvoor een oplossing met de verhoging van het strafmaximum en een beperking van de aftrek tot alleen de eerstvolgende veroordeling. Omdat de rechter slechts rekening hoeft te houden met één veroordeling ontstaat voldoende ruimte om een passende straf op te leggen.