Volgens InOverheid.nl kan bijna 60% van de ambtenaren geen respect opbrengen voor politici of bestuurders. Zo zouden bestuurders niet beschikken over inhoudelijke kennis en niet met financiën kunnen omgaan en kunnen bestuurders die afkomstig zijn van lokale partijen er nóg minder van. "De samenwerking tussen ambtenaren en bestuurders moet drastisch aangepakt worden om een gezonde dienstverlening in de toekomst te kunnen waarborgen," pleiten auteurs Elisabeth Hunyadi en Robert Jan Blom in het nieuwe boek 'De politieke antenne'. Maar hoe kan die animositeit vervagen en zelf verdwijnen?
Middeleeuwen
De 'middeleeuwse' relatie draait vooral om elkaars tekortkomingen, op gescheiden eilandjes werkend in één ambtelijk organisatie. Zo voelt de ambtenaar zich de 'knecht' van de bestuurder, terwijl de bestuurder te vaak gericht is op zijn eigen politiek scoren en veel minder op het inhoudelijke werk van de ambtenaar. "Het wordt tijd dat beide partijen veel meer investeren in 'hun politieke antenne' en open staan voor elkaars werkterrein", licht oud-adviesambtenaar Hunyadi toe. "Alleen dan ontstaat er een duurzaam verbond tussen ambtenaar en bestuurder, zonder barrières, wat uiteindelijk veel onbegrip, frustratie en kosten bespaart".
De politieke antenne
In het boek vertellen Hunyadi en Blom hoe die politieke antenne het beste ontwikkeld kan worden. Zo gaan ze in op de oorzaken van de spanningen tussen ambtenaren en bestuurders, op de verschillen in inzichten, normen en waarden, vaste obstakels in de bedrijfscultuur en de vraag waarom bestuurders zich nog te vaak als 'machthebbers' manifesteren. Hiermee willen ze zowel de ambtenaar als bestuurder een hulpmiddel toereiken waarmee ze samen naar een betere samenwerking toe kunnen werken en naar een bedrijfscultuur waarin ze met waardering voor elkaar een betere toekomst ingaan. Een win-win-winsituatie, want de burger en de samenleving hebben hier ook baat bij.
"Voor een deel is dit gebrek aan respect een erfenis van enkele honderden jaren ambtenarenleed," licht oud-bestuurder Blom toe. "De positie van de ambtenaar is nauwelijks veranderd ten opzichte van die periode, maar met de ontwikkeling van de politieke antenne leert de ambtenaar zelf zijn positie in de samenleving te versterken."