De zware regenbuien van deze zomer vragen actie van iedereen. Gemeenten pakken probleemsituaties aan met extra wateropslag op wegen en in het groen en door meer afvoercapaciteit. Huiseigenaren moeten zorgen voor drempels en goed werkende afvoerleidingen. Minder verharding en het benutten van tuinen en daken voor wateropvang helpen ook. Het Deltaprogramma, dat op Prinsjesdag verschijnt, noemt dit waterrobuust inrichten.
Problemen bekijken
Als het harder regent dan het riool kan transporteren, komt er water op straat. Dat water ligt te wachten op afvoer. Echte problemen ontstaan als het water gebouwen inloopt of wegen geblokkeerd zijn. Sommige plekken, zoals laaggelegen straten en gebied onderaan een heuvel zijn extra gevoelig voor overlast. Gemeenten moeten goed bekijken wat er gebeurt door te kijken naar meldingen van bewoners, de omvang van de neerslag en bijzonderheden op straat, zoals belemmerende verkeersdrempels en verstopte kolken. De computermodellen om wateroverlast op een kaart in beeld te brengen, bieden ook steeds meer analysemogelijkheden.
Mix van maatregelen
Bij hevige regen is zowel voldoende afvoercapaciteit onder de grond nodig als voldoende ruimte om water boven de grond korte tijd op te vangen. Het benutten van particulier terrein voor het opvangen van regenwater gebeurt nog nauwelijks, terwijl dit een effectieve oplossing kan zijn met beperkte kosten. De gemeente moet de gewenste vermindering van de kans op schade bepalen en bekijkt de beste oplossingen op openbaar terrein, de rol van de particuliere eigenaar en de stijging van de rioolheffing.
De kosten van maatregelen verschillen sterk. Als een verkeersdrempel water tegenhoudt, kost aanpassing vrijwel niets, terwijl een klein riool vervangen door een grotere al snel honderdduizenden euro's kost.
Particulier riool moet in orde zijn
De bouwregelgeving verplicht particuliere eigenaren om hun eigendom in bepaalde mate te beschermen tegen het binnendringen van water. Huizen en winkels moeten drempelvoorzieningen hebben om water tegen te houden. Kelders en laaggelegen garages vragen extra aandacht. Woningen die lozen op een gemengd riool moeten met een ontlastput of bladvanger overstromingen binnenshuis voorkomen. Bij delen van woningen die lager liggen dan de weg, zoals souterrains en ondergrondse garages, dienen sowieso bijzondere voorzieningen door de eigenaar worden getroffen. Borrelende toiletten en gootstenen duiden vaak op ontluchtingsproblemen in de afvoerleidingen. Ook dan moeten meestal aan het huis maatregelen worden genomen. Stichting RIONED heeft hierover een filmpje gemaakt.