Nederlanders die geen hypotheek of lening kunnen krijgen omdat ze vanwege een kleine betalingsachterstand op de zwarte lijst van het Bureau Krediet Registratie (BKR) in Tiel staan, kunnen die negatieve registratie weer laten verwijderen. Onder druk van tientallen verloren rechtszaken, aangespannen door Dynamiet Nederland, en diverse Kamervragen is het BKR gezwicht. Het heeft zijn reglementen zo veranderd dat het verwijderen van terechte registraties toch mogelijk is. Juridisch dienstverlener Dynamiet Nederland voert al een jaar lang een verbeten strijd tegen de schendingen van consumentenrechten door het BKR. ,,Daarom voelt dit als overwinning. We hebben altijd al gezegd dat het verwijderen van terechte negatieve registraties kan en mag en zelfs dat het wettelijk moet. Nu geeft het BKR dit zelf ook toe,” stelt directeur Deepak Thakoerdien van Dynamiet.nl.
Het bureau helpt jaarlijks vele mensen om van hun negatieve registratie af te komen. Daarbij doet Dynamiet.nl een beroep op het arrest van de Hoge Raad uit 2011. Dat stelt dat kredietverstrekkers altijd een belangenafweging moeten maken wanneer iemand om verwijdering van zijn registratie vraagt. Als de schuld niet opweegt tegen de gevolgen, moet die geschrapt worden, aldus de hoogste rechter.
In februari 2017 wijzigde het BKR ineens zijn reglementen, waardoor kredietverstrekkers en banken de registratie niet meer konden verwijderen. Daardoor moesten consumenten voor elk verzoek een rechtszaak aanspannen. Dynamiet.nl spande sinds de nieuwe BKR-regels 63 rechtszaken aan, waarvan er nog 22 lopen. Op drie na werden alle zaken gewonnen of buiten de rechtbank om geschikt. Steeds oordeelde de rechter dat de negatieve registratie niet opwoog tegen de gevolgen. ,,We konden deze rechtszaken met onze ogen dicht doen. De rechter oordeelde steeds hetzelfde,” vertelt Thakoerdien. Hij verwacht nu dat nieuwe rechtszaken niet meer nodig zijn.
Het BKR kreeg het afgelopen jaar veel kritiek. Media als NRC en FD besteedden aandacht aan de slachtoffers van het nieuwe beleid. Bijna zeshonderd gedupeerden meldden zich aan bij de Stichting Registratieleed om een collectieve rechtszaak tegen het BKR aan te spannen. De Tweede Kamer stelde in juli en augustus vragen, waarop minister Dijsselbloem van financiën voor het einde van het jaar een oplossing eiste van het BKR. Nu die er is gekomen, is de collectieve rechtszaak niet meer nodig.
Het BKR heeft 22 januari een nieuw reglement en een nieuwe ‘Handreiking Belangenafweging’ gepubliceerd. Daarin erkent het dat terechte registraties na een belangenafweging toch verwijderd kunnen worden als die disproportioneel zijn. Daarvan is sprake naarmate de individuele omstandigheden van een consument zwaarder wegen of naarmate de gevolgen van een registratie groter zijn. Als het belang van registratie zwaarder weegt, blijft die gehandhaafd. Met de handreiking kunnen kredietverleners verzoeken van consumenten beoordelen en de registratie schrappen.