De fraudespecialisten van netbeheerder Liander ontdekten afgelopen jaar samen met de politie 880 hennepkwekerijen die zich schuldig maakten aan energiediefstal, zo’n vijftien per week. Het ging om zo’n 41,9 miljoen kilowattuur (kWh), vergelijkbaar met het energieverbruik van 12.000 huishoudens per jaar. Liander maakt zich samen met gemeenten en politie hard voor de aanpak van hennepkwekerijen, omdat dit zorgt voor onveilige, brandgevaarlijke situaties en de maatschappij veel geld kost.
Gevaarlijke situaties
Meestal heeft een hennepkwekerij een illegale en onveilige aansluiting op het energienet en zit de stroomvoorziening amateuristisch in elkaar. Samen met het hoge en langdurige stroomverbruik (12 tot 18 uur per dag) zorgt dit voor gevaarlijke situaties, ook voor de direct omwonenden. Het risico op oververhitting, smeltende kabelisolatie, kortsluiting, elektrocutie, brand en koolmonoxidevergiftiging neemt daardoor toe. Jaarlijks registreert Stichting Salvage in Nederland 70 tot 80 woningbranden door hennepkweek. Daarnaast kan energiediefstal leiden tot spanningsdips en storingen waardoor de continuïteit van het transport van energie in gevaar wordt gebracht.
Maatschappelijke kosten
Het aantal hennepkwekerijen dat jaarlijks wordt ontdekt, is slechts het topje van de ijsberg. Naar schatting zijn er zo’n 30.000 hennepkwekerijen in Nederland waarvan ongeveer 8.000 in het verzorgingsgebied van Liander. Ieder jaar stelen deze kwekerijen in totaal zo’n 400 miljoen kilowattuur (kWh) aan elektriciteit van Liander. Dat is vergelijkbaar met het verbruik van 115.000 huishoudens. De schade bedraagt circa 17,5 miljoen euro.
Wanneer een hennepkwekerij is ontdekt, probeert Liander de netto gestolen energie te verhalen bij de veroorzakers. Dit lukt in een kwart van de gevallen. Wanneer de schade niet kan worden verhaald, wordt deze verwerkt in de energietarieven en draait de maatschappij op voor de kosten. Daarnaast loopt de overheid landelijk jaarlijks zo’n 135 miljoen euro belastinginkomsten mis.
Aantal opgerolde kwekerijen in het verzorgingsgebied van Liander in 2018
Flevoland 96
Friesland 61
Gelderland 281
Zuid-Holland 40
Noord-Holland 402
Amsterdam 161
Aanpak van energiediefstal
Om de maatschappelijke kosten terug te dringen en onveilige situaties te voorkomen, geeft Liander prioriteit aan de aanpak van energiediefstal. Dagelijks zet Liander veel collega’s in om onveilige situaties en energiediefstal op te sporen. Zij werken nauw samen met politie en gemeenten. Wanneer kwekerijen worden aangetroffen, zorgt Liander voor het veilig stellen van de energievoorziening en het inventariseren van de gestolen energie. Daarnaast probeert het Platform Energiediefstal van Netbeheer Nederland de diefstal hoger op de prioriteitenlijst van politie, justitie en gemeenten te krijgen.
Melden
Het aantal opgespoorde kwekerijen loopt al een paar jaar terug. Deels omdat hennepkwekerijen moelijker op te sporen zijn, daders worden steeds creatiever, maar ook omdat mensen minder melden. Het is dan ook belangrijk dat vermoedens van hennepteelt worden gemeld bij de politie (0900-8844) of Meld Misdaad Anoniem (0800-7000).