Bij big data gaat het om het verzamelen en bewaren van zoveel mogelijk informatie in rap groeiende databanken. Uit deze enorme hoeveelheid data worden vervolgens met behulp van onnavolgbare algoritmes allerlei nieuwe verbanden en nieuwe informatie gedestilleerd."Er moet een stevig maatschappelijke debat worden gevoerd over hoe wij de risico's en ongewenste gevolgen van big data effectief kunnen aanpakken." Dat zei voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) Jacob Kohnstamm afgelopen vrijdag in zijn toespraak tijdens het ExpertForum van de Nationale DenkTank 2014.
Kohnstamm stelt dat de inzet van big data kan uitmonden in een vorm van 'digitale predestinatie' waarbij mensen gehinderd zullen worden in hun vrije ontwikkeling en vrije keuzes. "Het leidt tot een maatschappij waarin mensen worden geprofileerd en op een bepaalde manier behandeld op basis van hun profiel. Waar overheden je met wantrouwen zullen benaderen omdat je op basis van je big dataprofiel valt in de categorie van mogelijke fraudeurs. Of waar je op basis van 'credit scoring' veel duurder uit bent of bepaalde medische risico's niet meer kunt verzekeren."
Kohnstamm voorziet dat de huidige privacyregelgeving alléén niet de risico's van big data het hoofd kunnen bieden. Hij roept daarom op tot een breder debat waarin de randvoorwaarden worden geformuleerd die zorgen voor een maatschappelijk verantwoorde toepassing van het fenomeen big data.
In de privacywetgeving zijn belangrijke privacyprincipes verankerd om ongebreideld gebruik van persoonsgegevens tegen te gaan: wees transparant over de data die je verzamelt en gebruikt (transparantie), gebruik data niet voor een ander doel dan waarvoor je deze hebt verzameld (doelbinding) en gebruik niet meer data dan noodzakelijk zijn voor het doel (dataminimalisatie).
"De privacywetgeving met de daarin verankerde privacyprincipes zijn zeker ook in het licht van big data betekenisvol, maar deze zullen onvoldoende zijn om mensen adequaat te beschermen tegen ongewenste gevolgen van big data", aldus Kohnstamm.